Thực tế ở tỉnh Sơn La, tính đến năm 2022, số cán bộ công chức, viên chức của tỉnh có 36.434 người (đảng viên là 24.602 người, dân tộc thiểu số là 19.263 người, giới tính nữ là 21.878 người), trong đó: Khối chính quyền có 35.202 cán bộ, công chức, viên chức. Trình độ chuyên môn: tiến sỹ và tương đương là 163 người; thạc sỹ và tương đương là 1.785 người; trình độ đại học là 23.637 người; cao đẳng là 5.432 người; trung cấp là 4.090 người; sơ cấp là 207 người. Về thành phần dân tộc: Cán bộ, công chức, viên chức là người dân tộc thiểu số có 18.580 người, chiếm 52,78%. Về độ tuổi: 27.074 người có độ tuổi từ 31- 50 tuổi, chiếm 77,91%. Khối Đảng, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội có 1.232 cán bộ, công chức. Trình độ chuyên môn tiến sĩ là 31 người, thạc sĩ là 287 người, đại học là 780 người, cao đẳng là 14 người, trung cấp là 20 người[1].

          Nhìn chung, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của tỉnh cơ bản đáp ứng được các yêu cầu nhiệm vụ. Đội ngũ trí thức tham gia công tác quản lý, lãnh đạo ở các cơ quan, đơn vị đã phát huy tốt vai trò, không ngừng nâng cao hiệu quả lãnh đạo, quản lý, điều hành, góp phần quan trọng vào sự đổi mới hoạt động của hệ thống chính trị, vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Cơ chế quản lý khoa học của tỉnh đã có nhiều đổi mới, sát với tình hình thực tế. Đội ngũ trí thức trẻ thể hiện tính năng động sáng tạo, thích ứng nhanh với kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế.

          Trong những năm qua, tỉnh Sơn La đã đạt được những bước tiến quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, với cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ, phát triển nông nghiệp công nghệ cao, kinh tế biên mậu và du lịch. Trong đó, có phần đóng góp tích cực của đội ngũ trí thức.

          Tuy nhiên, quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa diễn ra trong điều kiện đặc thù của tỉnh Sơn La là một tỉnh miền núi, với xuất phát điểm kinh tế thấp, cơ sở hạ tầng còn hạn chế và chất lượng nguồn nhân lực chưa cao… Để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững trong bối cảnh hội nhập và chuyển đổi số, Sơn La cần một đội ngũ trí thức có trình độ cao, đáp ứng yêu cầu phát triển trong các lĩnh vực khoa học - công nghệ, giáo dục - đào tạo, y tế, quản lý nhà nước, văn hóa - xã hội và môi trường.

          Tại quyết định số 894/QĐ-UBND nêu trên, mục tiêu tổng quát đến năm 2030: “Xây dựng đội ngũ trí thức lớn mạnh với số lượng gắn với chất lượng, có cơ cấu hợp lý, tham gia trực tiếp và khẳng định vai trò đối với thực hiện mục tiêu xây dựng đất nước phát triển nhanh và bền vững, chủ yếu dựa vào khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, xây dựng Sơn La trở thành cực tăng trưởng của tiểu vùng Tây Bắc”… Tầm nhìn đến năm 2045: “Xây dựng đội ngũ trí thức Sơn La đạt chất lượng cao, đủ về số lượng, hợp lý về cơ cấu, đáp ứng yêu cầu đổi mới và thực hiện các nhiệm vụ  góp  phần phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng được yêu cầu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư...”.

Mục tiêu thực hiện Chiến lược đến năm 2030 được đặt ra với các chỉ tiêu cụ thể:

          Một là, về chỉ tiêu phát triển đội ngũ trí thức: Tỷ lệ trí thức có trình độ đại học là 600 người/1 vạn dân; Tỷ lệ trí thức có trình độ thạc sỹ là 30 người/1 vạn dân; Tỷ lệ trí thức có trình độ tiến sỹ là 03 người/1 vạn dân.

          Hai là, về chỉ tiêu về đóng góp của đội ngũ trí thức: Phấn đấu đơn đăng ký bảo hộ Sở hữu trí tuệ được chấp nhận đạt từ 300 đơn trở lên, số văn bằng bảo hộ được cấp tăng từ 1,0 - 1,5 lần so với giai đoạn 2021-2025; Đóng góp của năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng kinh tế ở mức 45%; Chỉ số phát triển con người (HDI) đạt 0,75; Phấn đấu nguồn nhân lực nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo đạt 12 người/vạn dân; Phấn đấu đảm bảo số bác sĩ là 9,5 bác sỹ/1 vạn dân.

          Ba là, chỉ tiêu về đầu tư để phát triển đội ngũ trí thức: Phấn đấu bố trí ít nhất 3% tổng chi ngân sách hằng năm cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và tăng  dần theo  yêu cầu phát triển của tỉnh.

          Các giải pháp thực hiện chiến lược đã được đặt ra với 6 nhóm giải pháp: 1) Tiếp tục xây dựng, hoàn thiện và tổ chức thực hiện hiệu quả cơ chế, chính sách về phát triển, thu hút, đãi ngộ và tôn vinh trí thức; 2) Phát triển hệ thống đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ trí thức phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; 3) Đổi mới chính sách, phương thức tuyển dụng, thu hút trí thức; 4) Tạo môi trường làm việc và phát huy năng lực trí thức. 5) Tổ chức các hoạt động khoa học, tư vấn, phản biện và giám định xã hội nhằm phát huy trí tuệ và năng lực sáng tạo của đội ngũ trí thức; 6) Mở rộng, tăng cường trao đổi, hợp tác với trí thức trong và ngoài nước.

          Tại quyết định số 894/QĐ-UBND nêu trên, UBND tỉnh Sơn La giao Sở Khoa học và Công nghệ là cơ quan thường trực, chủ trì tham mưu tổ chức triển khai thực hiện Chiến lược. Giúp UBND tỉnh theo dõi, đôn đốc và tham mưu giải quyết những vấn đề mới nảy sinh trong thực hiện Chiến lược; Đề xuất và triển khai các nhiệm vụ, giải pháp liên quan đến phát triển đội ngũ trí thức trong lĩnh vực khoa học và công nghệ. Các Sở, ban, ngành thuộc UBND tỉnh; UBND các huyện, thị xã, thành phố cụ thể hóa và tổ chức thực hiện các mục tiêu, định hướng nhiệm vụ và giải pháp có liên quan trong Chiến lược, xây dựng kế hoạch, lộ trình xây dựng đội ngũ trí thức về số lượng, chất lượng, cơ cấu cho từng giai đoạn 5 năm và có kế hoạch cụ thể của từng năm. Các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, tổ chức khác theo chức năng, nhiệm vụ chủ động, tích cực tham gia thực hiện Chiến lược./.